جشنواره فیلم فجر با 36بار تجربه تلخ و شیرین امسال در حالی وارد سالگرد سی و هفتم خود می شود که تبدیل به یکی از قوی ترین جشنواره های منطقه ای و یکی از مطرح ترین جشنواره های فیلم در عرصه ی بین المللی شده است.

قطار جشنواره فیلم فجر در ایستگاه سی و هفتم خود طبیعی است که حواشی و موافقان و مخالفانی داشته باشد. ولی اینکه برخی انتقادها آنقدر واضح و وارد باشد که نشود از عملکرد برگزار کنندگان دفاع کرد، زیبنده ی شاخ و برگ های یک جشنواره ی به این باسابقگی نیست.

در این گزارش حواشی زودهنگام جشنواره فجر سی و هفتم را انعکاس داده ایم.

گلایه هنرمندان صنایع دستی وطنی از سیمرغ‌های بلورین خارجی

در آستانه سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر - ساخت تندیس‌های این جشنواره ملی در امارات باعث انتقادات جدی شده است، درحالیکه "عزت‌الله علیزاده" مدیر اجرایی جشنواره سی و هفتم فیلم فجر درباره ساخت و تولید سیمرغ‌ها به یکی از رسانه‌ها عنوان کرده است: «متأسفانه امکان ساخت سیمرغ‌های جشنواره با کیفیت مدنظر ما در داخل کشور وجود ندارد و به همین دلیل کار ساخت سیمرغ‌ها را به یک کارگاه کریستال‌سازی در دُبی سفارش دادیم.»

در این رابطه حسین بختیاری ــ رئیس هیئت مدیره مجمع هنرمندان صنایع‌دستی با انتقاد به ساخت تندیس‌های سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر عنوان کرد: البته این رخدادها آنچنان نیز باعث تعجب نیست زیرا جامعه ما که مدیران نیز شامل آن هستند دچار نوعی بیماری فرهنگی در بیگانه پرستی و دگردوستی فرهنگ‌های دیگر کشورها هستند و از توانایی وطنی غافل هستند.

وی با ابراز تاسف از اینکه برای یکی از مهمترین جشنواره‌های انقلاب باید تندیس‌های ساخت غیرایران به ایرانیان موفق اهدا شود، گفت: معتقدم متولیان برنامه ساخت تندیس‌های جشنواره فجر در دُبی اصلاً مفهوم فجر و انقلاب را درک نکردند و حساسیت‌های این حوزه را آگاه نیستند.

رئیس هیئت مدیره مجمع هنرمندان صنایع‌دستی تصریح کرد: متاسفانه مسؤلان و مدیران بخش‌های مختلف کشور از جمله متولیان اجرایی جشنواره فیلم فجر - آشنایی لازم با توانمندی هنرمندان، افراد مبتکر و جوانان نخبه وطن خود را ندارند.

وی درباره اظهارنظر مدیر اجرایی جشنواره سی و هفتم فیلم فجر که عنوان کرده است:«امکان ساخت سیمرغ‌های جشنواره با کیفیت در کشور وجود نداشت»، عنوان کرد: این اظهار نظر ترجیحاً غیرقابل قبول است و برای این مسئله بنده - دو مصداق عینی و عملی ذکر می‌کنم.

رئیس هیئت مدیره مجمع هنرمندان صنایع‌دستی ادامه داد: مثلاً چندی قبل از آستان قدس رضوی به ما اعلام شد که نوعی لوستر در بارگاه امام رضا (ع) نصب است که شیشه‌های سبز رنگ آن ساخت فرانسه است و درخواست ساخت این لوستر را داشتند که ما توانستیم در مدت 45 روز لاله‌های این لوستر شیشه ای را به مانند کیفیت سازنده اروپایی بسازیم.

آقای داور حاشیه ساز

اخیراً داوران بخش نگاه نو در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر معرفی شده‌اند که در این میان نام «محمد آفریده» تهیه‌کننده فیلم ضدایرانی و حاشیه‌ساز «یک خانواده محترم» به چشم می‌خورد.

این موضوع، اعتراض برخی سینماگران از جمله حمید بهمنی را در پی داشت. او در این باره گفت: فیلمسازی که فیلم ضدنظام ساخته است، چرا فیلمش باید در جشنواره فجر باشد؟ تهیه‌کننده فیلم ضدایرانی، علیه ایران و نظام فیلم ساخته و الان آمده در فجر داور شده است. این ایراد به ساختار جشنواره و سیاست‌های غلطش باز می‌گردد، بنابراین دبیر جشنواره نباید اجازه دهد.

وی افزود: افسوس می‌خورم مخالفی که صراحتاً علیه مملکت فیلم می‌سازد، راحت کارش را انجام می‌دهد و در جشنواره فجر هم شرکت می‌کند اما کسی که علاقه‌مند به این نظام است، راحت کارش را نمی‌کند. گویا این یک افتخار شده برای سینمای جمهوری اسلامی که مخالفش را تحویل می‌گیرد تا راحت فیلمش را راحت بسازد!

وی تصریح کرد: ساختار اندیشه‌ای جشنواره فیلم فجر با آنچه در آن شکل گرفته است و فیلم‌هایی که می‌پذیرد، متضاد است و هارمونی ندارد. اشکالی هم ندارد به شرطی که عنوان «فجر» را بردارند و نام آن را «سپاس» (جشنواره سینمایی پیش از انقلاب) بگذارند؛ عنوانی که مربوط به انقلاب اسلامی نباشد یا در ایام پیروزی انقلاب اسلامی نباشد. چون اگر مفاهیم دینی را از سینما بیرون بکشیم، آن سینما سکولار می‌شود.

بهمنی در پایان با اشاره به اینکه ۳ سال است به جشنواره فجر دعوت نمی‌شود و کارت نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: آنقدر شدت جریان‌های غلط سیاسی حاکم بر سینمای ما زیاد است که اجازه حرف‌زدن را در این حوزه‌ها نمی‌دهند و سریع برچسب طرفداری از این جناح و آن جریان به ما می‌زنند.

حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر،‌ عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره حضور تهیه‌کننده فیلم ضدایرانی «یک خانواده محترم» در میان داوران سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر به خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس گفت: در اموری که به داوری منتهی می‌شود، یکی از مسائلی که باید به آن توجه شود، این است که داوران باید افرادی باشند که غیر از توانمندی در داوری، اشکالات و ایراداتی در آن حوزه به آنها وارد نباشد. متأسفانه اگر داوری در دست افرادی افتد که خودشان خطاها و مشکلاتی در آن عرصه داشته‌اند، آن داوری‌ها هیچ موقع نمی‌تواند یک داوری صحیح و قابل اعتماد باشد.

وی بدون ذکر نام «محمد آفریده»‌ ادامه داد: در بخش «نگاه نو» جشنواره فیلم فجر، یکی از اعضای گروه پنج نفره داوران، متأسفانه سابقه تهیه‌کنندگی فیلمی را دارد که این فیلم ضد ارزش‌های ایرانی اسلامی است و با توهین‌های فراوانی به ارزش‌های ایرانی و خانواده معظم شهدا همراه بوده است. اگرچه چند سالی از ساخت این فیلم می‌گذرد، منتها رفتاری دال بر پشیمانی از سوی تهیه‌کننده این فیلم دیده نشده است.

پژمانفر افزود: با یکی از دست اندرکاران سینما صحبت کردم و می‌گفت ایشان حرّ سینما هستند و از رفتار خودشان نسبت به تهیه‌کنندگی چینین فیلمی در سینما پشیمانند. من به ایشان گفتم حُر کسی بود که پشیمانی خودش را مقابل سپاه سیدالشهدا(ع) نشان داد و ابراز پشیمانی کرد، اما وقتی این فیلم ضد ایرانی و ضد ارزشی توسط افرادی که با انقلاب هم زاویه دارند، سیاه‌نمایی دانسته شده است، متاسفانه ندیدیم تهیه‌کننده این فیلم نسبت به آن ـ که آثار بدی را در حوزه بین‌الملل برای کشورمان داشت ـ ابراز پشیمانی کرده باشد.

وی بدون ذکر نام فیلم «یلدا» به کارگردانی مسعود بخشی اظهار کرد: متاسفانه اتفاق بد دیگر این است که کارگردان همان فیلم ضد ایرانی، یک فیلم دیگری را کارگردانی کرده و به عنوان یک فیلم اولی در جشنواره فجر فرستاده و پذیرفته شده است، در حالی که این کار کاملاً غلط و غیرقانونی و نشان‌دهنده ضعف مدیریت در جشنواره فجر است، جشنواره‌ای که در چهل سالگی انقلاب باید رویکرد محتوایی داشته باشد و ارزش‌های ۴۰ ساله انقلاب را بخواهد نشان دهد، امروز به این سمت رفته است که پرچم این جریان را به دست افرادی داده که کارنامه‌ای سیاه و غیرقابل قبولی دارند.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: انتظار ما این است که مسئولان وزارت ارشاد و سازمان سینمایی اگر احساس می‌کنند درباره این موضوع اشتباه کرده‌اند، حتماً اشتباه خود را قبل از آغاز جشنواره اصلاح کنند و اجازه ندهند جشنواره فیلم فجر امسال با تلخی شروع شود و این رفتار که توهین به ملت ایران است، در فضای سینمای ما ادامه پیدا کند.

وضعیت "بلیت‌فروشی"

بلیت‌فروشی جشنواره فیلم فجر امروز در ساعت‌های آغازین روز یکشنبه سی‌ام دی‌ماه کار خود را آغاز کرد. در حالی که اعلام شده بود صدهزار بلیت در ساعت اول پیش‌فروش بلیت‌های جشنواره سی‌وهفتم به فروش رسیده، به نظر می‌رسد دلال‌ها در خرید این بلیت‌ها فعال‌ بوده‌اند. چرا که تعداد زیادی آگهی فروش بلیت‌های جشنواره فجر با قیمتی که گاهاً سه برابر قیمت اصلی است روی سایت "دیوار" قرار گرفته و بازار سیاه این بلیت‌ها زودتر از انتظار شکل گرفته است. البته امسال قرار بود مکانیزه و الکترونیکی شود که جلوی این سوء استفاده‌ها به صورت یک فرآیند تنظیم‌شده گرفته شود.

در پیش‌فروش بلیت‌های ورزشگاه‌های ورزشی و فوتبال‌ها یک فرآیند منظم‌تری حاکم شده اما هنوز خبری از حاکم‌شدن این فرآیند و سیستماتیک شدن بلیت‌های جشنواره فیلم فجر، نیست. این شرایط به مراتب فضای سوء استفاده برخی را فراهم کرده که هر ساله در این ایام، با چندین نام اقدام به خرید چندین سری بلیت‌ در جشنواره فیلم فجر می‌کنند. با فضای فرهنگی و سینما بیگانه هستند و برایشان بهره مالی صرف اهمیت دارد. البته این اتفاق فقط به ایام جشنواره و فیلم‌های جشنواره برنمی‌گردد و در سال‌های قبل کارت‌های دعوت افتتاحیه و اختتامیه هم به رقم‌های گزافی به فروش رسیده است. انگار یک کمیته نظارت حرفه‌ای و تخصصی بالای سر کار نیست که روند اجرایی جشنواره فیلم فجر را به خوبی تحت نظر بگیرد تا این‌چنین بلبشوها و اتفاقات نامنسجم در روند برگزاری جشنواره فیلم فجر نیفتد.

عزت‌الله علیزاده معاون اجرایی جشنواره سی و هفتم فیلم فجر درباره شروع این دلالی‌ها و بازار سیاه بلیت‌های جشنواره  گفت: ما در قبال خرید چندین سری بلیت توسط مردم، هیچ مسئولیتی نداریم، چون وظیفه ما فروش بلیت‌هاست اما اینکه سایت‌هایی از این فرصت سوء استفاده کرده‌اند و در "دیوار" و دیگر سایت‌ها با قیمت‌های غیرمنطقی، بلیت جشنواره را عرضه کرده‌اند قاعدتاً فروش‌ها غیررسمی است. ما در این راستا مسئولیت داریم و وارد عمل شده‌ایم که تا روز تحویل بلیت‌ها، جلوی این سوء استفاده،‌گرفته شود.

وی با اشاره به اینکه قیمت بلیت‌ها را امسال تغییر ندادیم و مطابق سال قبل عمل‌ کرده‌ایم، افزود: مردم باید بدانند که یکسری از این بلیت‌ها، آدرس‌ها و حتی هویت‌ها، قلابی است و فقط به سامانه خود جشنواره فجر مراجعه کنند. سایت "دیوار" یک چنین کاری انجام داده و به متصدیان این سایت تذکر جدی داده می‌شود. پیگیری می‌کنیم تا هویت گردانندگان بازار سیاه مشخص شود؛ چون بلیت‌ها را روزهای پنجم و ششم توزیع می‌کنیم جلوی این بازار سیاه هرچه زودتر گرفته شود. بارها در مصاحبه‌ها و گزارش‌هایمان به مردم توصیه کرده‌ایم از طریق سایت‌های رسمی و سامانه جشنواره فجر، خریدهای خودشان را انجام دهند.